کاخ زمستانی سنت پترزبورگ ، حقایقی جالب درباره موزه هرمیتاژ سنت پترزبورگ

کاخ زمستانی، زیباترین ساختمان سبک باروک در سنت پترزبورگ امروزه تبدیل به موزه هرمیتاژ شده. اما تا قبل از این اتفاقات جالبی برای این ساختمان زیبا رخ داده که دانستن اون برای هر کسی که به سنت پترزبورگ سفر میکنه لازم هست.

کاخ زمستانی به نوعی قلب سنت پترزبورگ و نمادین ترین ساختمان این شهر به حساب میاد.  میدان اصلی شهر، پالاس اسکوئر؛ ساحل رودخانه نوا، ساحل گرند پالاس؛ پل متحرک روی رودخانه نوا، پل عمارت؛ همگی اسم خودشون رو از روی این ساختمان گرفتن. در ضمن خیابان نوسکی ، اصلی ترین و زیباترین خیابان سنت پترزبورگ هم دقیقا از مقابل این عمارت شروع میشه. با این تفاسیر میشه فهمید کاخ زمستانی چه نقشی در فرم شهر سنت پترزبورگ داره. علاوه بر این داستان های تاریخی وجود داره که نقش مهم این عمارت در تاریخ سنت پترزبورگ و تاریخ روسیه رو نشون میده.

این پنجمین کاخ زمستانی هست

باید بهتون بگم که در قرن هیجدهم (قرن تولد سنت پترزبورگ) تعداد زیادی کاخ زمستانی ساخته شد. در واقع این ساختمان زیبایی که ما میشناسیم پنجمین کاخ زمستانی هست که توسط رومانوف ها در این شهر ساخته شد. اگه مشتاق شدید درباره کاخ های قبلی اطلاع داشته باشید، باید بدونید که دو کاخ در زمان پتر کبیر ساخته شد. اولی یک ساختمان موقت و ساخته شده از چوب. دومی ساختمانی سنگی که پتر کبیر در همین ساختمان از دنیا رفت.

برای سال ها کسی از این ساختمان ها خبری نداشت و فکر می کردن که به مرور زمان تخریب شده. ولی در دهه 1970 تا 80 بخش هایی از اولین کاخ زمستانی زیر تئاتر هرمیتاژ پیدا شد و امروزه تعدادی از این اتاق ها قابل بازدید برای بازدید عموم هستن.

محل اقامت امپراطور آنا سومین کاخ زمستانی سنت پترزبورگ به حساب میاد. در واقع اینجا همان اقامتگاه پتر کبیر بوده که به دستور آنا مجددا ساخته شده. الیزابت، دختر پتر کبیر هم وقتی به قدرت رسید به دنبال محل سکونتی بزرگتر بود. ساختمانی موقت برای او ساخته شد که البته چندان هم دوام نیاورد. در نهایت پنجمین و آخرین کاخ زمستانی ساخته شد.

ساخته شده توسط ایتالیایی ها

بارتولومئو راسترلی، معمار امپراطور الیزابت طراحی نهایی این عمارت زیبا رو بر عهده داشت. البته او ساختمان های زیادی برای امپراطور ساخت ولی این ساختمان از همه معروف تر و ماندگارتر شد. فرایند ساخت این عمارت 8 سال طول کشید وعمر امپراطور کوتاه تر از تکمیل عمارت بود.

این کاخ برای 150 سال محل اقامت اصلی امپراطور بود

علت نامگذاری کاخ زمستانی اصلا هم اتفاقی نبود. خانواده سلطنتی ترجیح می دادن تابستان ها را در کاخ های زیبای خودشون در بیرون شهر سپری بکنن. کاخ هایی که تعدادشون هم کم نبود: از کاخ پترهوف گرفته تا تزارسکویه سلو و پاولوسک.

ولی در فصل زمستان داستان تغییر میکرد. همه افراد خانواده سلطنتی به سنت پترزبورگ برمیگشتند تا در کنار هم زندگی بکنند. در این زمان فقط از 400 بخاری برای گرم کردن این مجموعه مسکونی بزرگ استفاده میشد. به همین خاطر این کاخ با فضاهای مسکونی متفاوت، به عنوان سکونتگاه اصلی خانواده سلطنتی شناخته می شد.

این داستان تا اولین انقلاب روسیه یعنی سال 1905 ادامه پیدا کرد. زمانی که تزار نیکولای دوم دیگه تمایل چندانی به زندگی در مرکز شهر و زیر نگاه مردم انقلابی نداشت. او تصمیم گرفت محل سکونت رسمی خانواده رو به کاخ الکساندر در تزارسکویه سلو منتقل بکنه. جایی که خانواده اش 12 سال پایانی عمرشون تا انقلاب 1917 رو در اون به سر بردن.

ساختمانی با بیش از 1000 اتاق

ساختمان کاخ زمستانی 3 طبقه داره. پلان اصلی این ساختمان به فرم مستطیل با یک حیاط مرکزی طراحی شده. نمای جنوبی و اصلی ساختمان به سمت پالاس اسکوئر قرار گرفته. ورودی اصلی مجموعه هم از همین میدان و با سه قوص اصلی تعریف شده. نمای شمالی هم به سمت ساحل رودخانه نوا طراحی شده.

نمای ساختمان دارای دو ردیف از ستون به همراه مجسمه هایی در طبقه اول هست.

در سمت رودخانه نوا، یعنی نمای شمالی، ساختمان دارای 210 متر طول و 23.5 متر ارتفاع هست. بر اساس قوانین شهرسازی که در سال 1844 تصویب شد، احداث هر ساختمان مسکونی بلندتر از کاخ زمستانی ممنوع بود.

این مجتمع مسکونی عظیم در مجموع 1084 اتاق داره. هرکدام از افراد خانواده سلطنتی در زیرمجموعه ای با تعداد بیش از 10 اتاق زندگی می کردن. در واقع کاخ زمستانی یک مجموعه آپارتمانی با تعداد زیادی واحدهای مسکونی با طراحی جداگانه به حساب میاد.

برخی موارد علاوه بر خانواده سلطنتی، افراد دیگری هم به طور دائم یا موقت در این عمارت ساکن بودن. به طور مثال درباریان و نزدیکان خانواده سلطنتی برای مدتی در آپارتمان های جداگانه ای در این مجموعه ساکن بودن. حتی ناصرالدین شاه هم در سفرهای خود به اروپا چند شبی رو در کاخ زمستانی ساکن شده بود.

یک بیمارستان نظامی در زمان جنگ جهانی اول

در زمان جنگ جهانی اول و به دستور امپراطور تعدادی از اتاق ها از خانواده سلطنتی گرفته و در اختیار ارتش قرار داده شد. حتی در سال 1915 یک بیمارستان نظامی با حدود 1000 تخت خواب در بخش هایی از این عمارت احداث شد. همسر و دختران امپراطور هم در این بیمارستان به عنوان پرستار به مجروحان جنگی کمک می کردند.

نمادی از انقلاب 1917

در روزهای پرهیاهوی انقلاب اکتبر 1917 طوفانی به سمت کاخ زمستانی راه افتاد. منظره ها و تصاویر زیادی از هجوم سربازان به سمت کاخ زمستانی ثبت و مخابره شد. ولی در واقعیت آخرین مقر تزارها بسیار ساده تر و بدون کمترین درگیری به دست انقلابی ها تسخیر شد. پرتاب تعدادی اسلحه توپخانه فقط قرنیز کاخ رو خراشید و رزمناو «آئورورا» یک گلوله خالی شلیک کرد. دولت محلی که در زمان انقلاب در این کاخ مستقر بود (خانواده سلطنتی سال ها بود که در این کاخ زندگی نمی کردن) بیشترین احمال رو در حفاظت از این عمارت داشتن. طوری که حتی نگهبان ها فراموش کردن در پشتی کاخ را ببندن. درنتیجه به سادگی و بدون هیچ مقاومتی انقلابی ها کاخ رو تصرف کردن.

پناهگاهی در مقابل بمباران جنگ جهانی دوم

در 22 جون 1941 کارکنان موزه هرمیتاژ به سرعت شروع به جمع آوری و بسته بندی آثار هنری کردند. در کمتر از یک ماه بیش از یک میلیون اثر هنری بسته بندی به جایی امن بیرون از کاخ زمستانی منتقل شد و تا قبل از محاصره کامل لنینگراد از شهر خارج شد.

اتاق های زیرزمین موزه هرمیتاژ تبدیل به پناهگاهی در مقابل بمباران نیروهای آلمانی شدن. جاییکه حدود 2 هزار نفر از مردم به آن پناه بردن. حتی تعدادی از کارکنان موزه به همراه خانواده خود برای مدتی اینجا زندگی کردن و البته همزمان مشغول امور حفاظت از آثار تاریخی شدن. همزمان شهر و کاخ زمستانی به شدت بمباران می شد و بخش هایی از عمارت هم صدمات شدیدی دید.

در سال 1944 درهای موزه هرمیتاژ مجددا برای بازدید کنندگان باز شد. در روزهایی که همزمان عملیات بازسازی و مرمت به مدت طولانی مشغول به اجرا بود.

کاخ زمستانی در قرن بیستم به رنگ سبز در آمد.

در زمان حکمرانی کاترین کبیر، رنگ ساختمان با کپی برداری از اقامتگاه پادشاهان فرانسه و امپراطور اتریش به طوسی درآمد. در میانه قرن نوزدهم به به دستور نیکولای اول نمای ساختمان رنگ قرمز آجری به خود گرفت. دقیقا همان نما و رنگی که هنگام تسخیر کاخ در انقلاب 1917 ثبت شد.

در نهایت در زمان حکمرانی کمونیست ها و سال 1946، یعنی  همزمان با تعمیرات بعد از جنگ دستور داده شد تا نمای ساختمان به رنگ سبز پسته ای تغییر بکند. رنگی که تا به امروز باقی مانده.

موزه هرمیتاژ، میزبان این روزهای کاخ زمستانی

این عمارت ساختمان اصلی بزرگترین و پیشروترین موزه روسیه یعنی ارمیتاژ است. البته که داستان تاسیس موزه هرمیتاژ به سال های دوری برمیگرده. در سال 1764 کاترین دوم مجموعه باارزشی از آثار نقاشی را تهیه کرد. همزمان یک بال جدید به ساختمان اضافه کرد که امروزه هرمیتاژ کوچک نامیده میشه تا محل نگهداری این آثار باشه. در واقع شکل گیری موزه هرمیتاژ به بیش از 250 سال قبل برمیگرده.

مجموعه آثار هنری موزه روز به روز بزرگتر و بزرگتر شد. تا اینکه بخش دیگری به نام هرمیتاژ بزرگ به موزه اضافه شد. اگر به طور دقیق بخواهید باید بگم که این ساختمان بعد از انقلاب 1917 به طور کامل موزه تبدیل شد. کمی بعد هم بال های ارتباطی بین ساختمان ها تکمیل شد تا امروزه ما با یک موزه یکپارچه و بزرگترین موزه روسیه روبرو باشیم.

گربه های هرمیتاژ ، ساکنان اصلی کاخ زمستانی

گربه های هرمیتاژ امروزه تبدیل به نماد غیر رسمی این موزه شدن. اولین گربه ها در اولین روزهای شکل گیری کاخ زمستانی دیده شدن. در سال 1745 تعدادی گربه از کازان برای شکار موش ها به کاخ آورده شدن. راه حلی که از هر نوع سم و تله موشی بهتر جواب داد. بعد از محاصره لنینگراد تعداد زیادی از این گربه ها مردند. به همین خاطر بعد از جنگ حدود 5 هزار گربه جدید از سیبری به مجموعه آورده شد. به طوری که میخائیل پیتروفسکی، مدیر موزه، از حضور گربه‌ها حمایت و گربه‌ها را «افسانه» هرمیتاژ و «بخش جدایی‌ناپذیر» زندگی موزه توصیف کرده.

امیدوارم این مطلب براتون جالب بوده باشه. شما هم اگر تجربه ای از بازدید از کاخ زمستانی و موزه هرمیتاژ داشتید در قسمت نظرات، پایین همین مطلب با ما به اشتراک بگذارید.